ทำไมทานอาหารคีโตแล้วท้องเสีย

วันนี้บางคนอ่านบทความที่แล้วเกี่ยวกับเรื่องการทานคีโตและท้องผูก อาจจะรู้สึกเหมือน เดจาวู ตอนเริ่มต้นได้ 555

อาหารคีโต ขออนุญาติกล่าวย้ำอีกและจะทำในเกือบทุกๆรอบของการเริ่มบทความ ก็คือการทานอาหารแบบนึงที่เน้นในการทานคาร์บโบไฮเดรตในปริมาณที่ต่ำมาก โปรตีนพอเหมาะ และไขมันปริมาณมากกว่าปกติ เพื่อให้ร่างกายเข้าสู่ภาวะที่เรียกว่า คีโตสิส โดยอาหารคีโตนี้ได้รับความนิยมอย่างมากช่วง 4-5 ปีที่ผ่านมา เพราะมีประโยชน์ในการช่วยลดน้ำหนักโดยเฉพาะกับคนที่มีความอ้วนที่มาก ในระหว่างที่ร่างกายคุณอยู่ในภาวะคีโตสิสนี่เองที่ร่างกายจะเผาผลาญไขมันเป็นหลักแทนที่จะเผาผลาญน้ำตาลกลูโคส (หน่วยย่อยของคาร์โบไฮเดรต) – กระดาษทดสอบคีโตน สั่งซื้อแผ่นทดสอบคีโต

อย่างไรก็ตามแม้อาหารคีโตจะช่วยเบิร์นไขมัน แต่มันก็มีผลข้างเคียงในหลายรูปแบบ เช่น พวกไข้คีโต ฮอร์โมนเพศหญิง และนั่นก็รวมถึงผลข้างเคียงที่เกี่ยวกับลำไส้ใหญ่และระบบย่อยอาหารของคน ไม่ว่าจะเป็นอาการคล้ายท้องเสีย รวมถึงอาการท้องผูก หรือการขับถ่ายยากนี่เอง

และในรอบนี้แทนที่จะพูดถึงถ่ายยาก เราจะพูดถึงว่าทำไมทานคีโตแล้วถึงถ่ายยาก

ตัวการหลักก็คือระบบย่อยอาหารของเรา

ระบบขับถ่ายของเราค่อนข้างที่จะไวต่อชนิดอาหารที่เราทาน เมื่อไรที่เรามีการตัดกลุ่มอาหารบางตัวออกไปอาจจะทำให้สมดุลของการย่อยผิดพลาดไปได้ ระบบย่อยอาหาร และแบคทีเรียในลำไส้ของเรานั้นโดยปกติแบคทีเรียนได้รับสารอาหารมาจากการย่อยใยอาหารให้เป็นกรดไขมันพันธะสั้น Short chain fatty acid ซึ่งโดยปกติกรดไขมันนี้แบคทีเรียจะสร้างมาจากการย่อยใยอาหารจากธัญพืช ผลไม้และผัก ซึ่งในระหว่างการทานคีโต มักจะจำกัดกลุ่มอาหารนี้

เป็นผลให้ บางคนที่เริ่มทานคีโตมักจะเกิดผลข้างเคียง เช่น คลื่นไส้ เหนื่อยง่าย ท้องเสีย ซึ่งก็เป็นอาการต่างๆของไข้คีโตนั่นเองซึ่งมักจะเป็นอาการเหล่านี้เป็นระยะเวลาไม่กี่สัปดาห์ ในระหว่างที่แบคทีเรียในลำไส้ใหญ่พยายามคุ้นชินกับวิถีชีวิตใหม่ของพวกมัน (ประมาณ New normal อะครับ)

ไขมันเป็นสารอาหารที่ใช้ความยากกว่าปกติในการย่อย และบางคนที่ทานไขมันน้อยอยู่แล้วร่างกายอาจจะไม่ชินในการย่อยไขมัน ทำให้ร่างกายที่ไม่สามารถย่อยไขมันที่เราทานเข้าไปได้ไหม ต้องขับไขมันออกมา ทำให้เกิดอาการท้องเสียนี่เอง เมื่อไขมันที่ไม่สามารถดูดซึมได้นี้มันก็จะดูดซึมน้ำมาด้วย ทำให้เวลาถ่ายท้องออกมาเป็นรูปแบบของน้องอุนในรูปแบบที่เหลวและเป็นน้ำ สำหรับบางคนอาการนี้อาจจะเป็นไปอย่างถาวระในระหว่างการทานคีโตได้

แต่ข้อดีก็คือสำหรับคนส่วนใหญ่อาการเหล่านี้จะเป็นอาการแค่เพียงชั่วคราวเท่านั้น

อีกตัวการหนึ่ง ก็คือสารให้ความหวานเทียม

สารให้ความหวานเทียมก็อาจจะเป็นอีกตัวการหนึ่งที่ทำให้คุณถ่ายเหลวได้ หลายคนที่หันมาทานอาหารคีโตมักจะชอบหาตัวเลือกอื่นมาช่วยบรรเทาความอยากความหวาน โดยน้ำตาลเทียมโดยเฉพาะพวกตระกูลน้ำตาลแอลกอฮอล์ (อีริทไทอล ด้วย) ไม่สามารถดูดซึมได้ในระบบย่อยอาหารของคุณ ทำให้มันมักจะไปลำไส้ใหญ่โดยไม่มีการย่อย ซึ่งนี่จะทำให้น้ำตาลเทียมการเป็นยาระบายไปนั่นเอง

อาการอาจจะไม่ได้จำกัดแค่การถ่ายเหลว

หากการถ่ายเหลว ท้องเสียนี้ยังไม่แย่พอแล้ว บางคนที่ทานคีโตอาจจะประสบกับปัญหาอื่นได้ด้วย เช่น ตะคริวที่ท้อง ท้องอืด รวมถึงท้องผูก ซึ่งสาเหตุจะมาจากการที่เราทานใยอาหารไม่เพียงพอ

เพราะว่าแบคทีเรียในลำไส้ส่วนใหญ่มักจะได้รับสารอาหารจากใยอาหารนี่เอง ทำให้หากเราทานใยอาหารในปริมาณน้อยจะทำให้ระบบย่อยอาหารของเราจะเครียดมากขึ้น (increasing digestive distress)

จะรับมือกับปัญหาเหล่านี้อย่างไร

  • การทานอาหารที่มีใยอาหารมากขึ้น เช่น ทานอัลมอนด์ เมล็ดเจี่ย เมล็ดแมงลัก ผักใบต่างๆ และผักตระกูลกะหล่ำ
  • ทานผลิตภัณฑ์จากนม พวกครีม ชีส เนย ให้น้อยลง เพราะว่าผลิตภัณฑ์จากนมทำให้ระบบอาหารของบางคนแย่ได้
  • งดการทานน้ำตาลเทียม หรือพยายามดูว่าน้ำตาลเทียมประเภทไหนที่ทำให้เราเกิดการท้องเสีย
  • เปลี่ยนเป็นการทานแบบโลว์คาร์บแทน เช่น ทานไขมันน้อยลง และเพิ่มคาร์โบไฮเดรตโดยเฉพาะพวกที่มีใยอาหารสูง
  • ทานน้ำและเกลือแร่ให้มากขึ้น เพราะหากเกิดการท้องเสียร่างกายจะสูญเสียน้ำได้ง่าย

อย่างไรก็ตามหากทำตามสิ่งที่กล่าวมาแล้วไม่ได้ผล

คุณอาจจะต้องตัดสินใจล้มเลิกในการทานอาหารคีโต การที่เราท้องเสียติดต่อกันเป็นเวลานาน สามารถที่จะทำให้เกิดภาวะซ้อนต่างๆได้ เช่น การขาดวิตามิน กล้ามเนื้ออ่อนแอ ภาวะไม่สมดุลของเกลือแร่

อย่างเช่นผู้เชี่ยวชาญจากเว็บ Healthline กล่าวไว้

“If someone experiences keto diarrhea that doesn’t resolve with time as their body ‘adjusts’ to the diet, I would advise them to stop the diet. It’s simply not worth the risk to short- and long-term health”

หากคุณประสบกับปัญหาท้องเสียจากคีโต แล้วมันไม่ดีขึ้นในระหว่างที่ร่างกายคุ้นชินกับอาหารแบบใหม่ ผมจะแนะนำให้เขาหยุดทานคีโต เพราะว่ามันอาจจะไม่คุ้มค่ากับปัญหาสุขภาพในระยะสั้นและระยะยาว

ที่มา

Yes, Keto Diarrhea Is a Thing: How the Popular Diet Can Disrupt Digestion

Leave a Comment