ในช่วงเวลาไม่กี่ปีมานี้ อาหารคีโต ได้รับความนิยมอย่างสูงในประเด็นไทย โดยเฉพาะในหมู่คนต้องการลดน้ำหนักอย่างรวดเร็ว เนื่องจากการมีน้ำหนักเกินหรือเป็นโรคอ้วนนั้นจะลดโอกาสในการตั้งครรภ์ได้ ส่งผลให้ มีลูกยาก (การมีไขมันในร่างกายส่วนเกินนั้นสัมพันธ์กับความเสี่ยงในการแท้งบุตรที่สูงขึ้นอีกด้วย ที่มา) นอกจากนี้ผู้หญิงที่มีน้ำหนักเกินที่ต้องการมีลูก การเริ่มลองทานอาหารคีโต อาจจะ ช่วยแก้ปัญหาการมีลูกยากของคุณได้
คีโต คือ อะไร
คีโต คือ การทานอาหารแบบคีโตเจนิก หรือ การทานอาหารเพื่อให้ร่างกายเข้าสู่ภาวะที่เรียกว่า คีโตสิส โดยหลักการง่ายๆ ก็คือ การทานคาร์โบไฮเดรตในปริมาณที่ต่ำมาก โปรตีนที่เหมาะสมกับร่างกาย และไขมันที่สูง
คีโต ส่งผลต่อภาวะเจริญพันธุ์ อย่างไร
เมื่อมีการลดคาร์โบไฮเดรตของคุณลงอย่างมาก (แหล่งพลังงานหลัก) ร่างกายของคุณจะถูกบังคับให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้นในการเผาผลาญไขมันเพื่อเป็นพลังงานแทน การวิจัยเบื้องต้นชี้ให้เห็นว่าการเปลี่ยนแปลงนี้ สามารถช่วยในเรื่องของ การลดน้ำหนัก และการลดการอักเสบของร่ายกาย โดยการนี้เองเป็นสิ่งสำคัญเนื่องจากการอักเสบสามารถลดภาวะเจริญพันธุ์
นอกจากนี้การรับประทานอาหารคีโตเจนิคอย่างถูกต้อง ยังสามารถช่วยลดระดับอินซูลิน และส่งผลให้การควบคุมระดับฮอร์โมนการเจริญพันธุ์อื่นๆ ได้ดีขึ้น รวมถึงฮอร์โมนเทสโทสเตอโรน (Testosterone) ฮอร์โมนเหนี่ยวนำการตกไข่ (Luteinizing hormone – LH) และฮอร์โมนที่ทำให้ไข่ตก (Follicle stimulating hormone – FSH)
คีโต ช่วยในการมีลูก ?
แม้ว่าผมจะเห็นเรื่องสุดแสนน่ายินดีจากสมาชิกหลายคน ที่อยู่ใน กลุ่ม KETO FAMILY ดังตัวอย่างในภาพด้านล่างนี้ ซึ่งเป็นเพียงแค่ส่วนหนึ่งของข่าวดีจากสมาชิก เพราะยังมีอีกมากมายที่ ภาพถ่ายอาจจะติดหน้าลูก หรือบุคคล เลยไม่ต้องการนำมาลงเพื่อรักษาความเป็นส่วนตัว
อย่างไรก็ตาม หลักฐานทางวิทยาศาสตร์ และงานวิจัย ก็ยังมีน้อย และค่อนข้างจำกัด
ข้อมูลปัจจุบันเกี่ยวกับการ มีลูกยาก และ อาหารคีโต
ในทางทฤษฎีนั้น อาหารคีโต ช่วยส่งผลต่อภาวะเจริญพันธุ์ ในแง่ของการที่มันช่วยคุณได้ในการลดน้ำหนัก
งานวิจัยหลายงานมีบ่งชี้ว่า การลดน้ำหนัก เพียงแค่ 5 – 10% ของน้ำหนักตัวปัจจุบัน สามารถที่ช่วยเรื่องสมดุลฮอร์โมน รวมถึงลดอัตราเสี่ยงของภาวะแท้ง ได้อย่างมีนัยยะ และเพราะว่า อาหารคีโต นั้นช่วยคุณลดน้ำหนักได้จริงๆ มันก็ควรจะอนุมานได้ว่ามันจะเป็นส่งผลดีในการแก้ปัญหาการมีลูกยากได้
แล้วหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ที่เกี่ยวข้องว่าอย่างไร ณ วันที่เขียนบทความนี้ จากการสืบค้นผ่านระบบ PubMed มีงานวิจัยเพียงแค่ 7 เรื่องเท่านั้น ที่เกี่ยวกับอาหารประเภทโลว์คาร์โบไฮเดรต และภาวะเจริญพันธุ์ (Fertility)
อย่างไรก็ตามหากเรามองออกมาในมุมกว้างขึ้นถึง ปัญหาการมีลูกยากที่พบได้บ่อย เช่น ภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบ (Polycystic Ovary Syndrome: PCOS)
คีโต ช่วยรักษา PCOS
งานวิจัยในปี 2005 พบว่าผู้หญิง 5 คนที่มีภาวะ PCOS ทาน อาหารคีโต เป็นระยะเวลา 6 เดือน สามารถลดน้ำหนักลงได้อย่างมาก (-12%) นอกจากนี้ %Free Testosterone ค่าอัตราส่วน LH/FSH และระดับอินซูลิน ก็มีการลดลงยากมีนัยยะเช่นกัน -22%, -36% และ -54% ตามลำดับ
งานวิจัยปี 2018 พบว่า ผู้หญิงที่มีน้ำหนักเกินเกณฑ์มาตรฐานที่ภาวะ PCOS ที่ ต้องการจะมีลูก โดยการทานอาหารคีโตติดต่อกันเป็นระยะเวลา 6 เดือน โดยทั้ง 4 คน ลดน้ำหนักได้ 10-18 กิโลกรัม และกลับมามีประจำเดือนปกติ โดย 2 ใน 4 คน ยังสามารถมีลูกได้ โดยที่ไม่ต้องการใช้วิธีการเหนี่ยวนำการตกไข่
งานวิจัยปี 2020 พบว่าผู้หญิง 14 คนที่ ทานอาหารคีโต (แนวเมดิเตอเรเนียน) ติดต่อกัน 3 เดือน ค่าฮอร์โมน และค่าบ่งชี้เมตาบอลิก (อินซูลิน กลูโคส ไขมัน) มีการพัฒนาไปในทางบวกทั้งสิ้น
ถึงแม้ว่างานวิจัยทั้ง 3 จะค่อนข้างเป็นบวก อย่างไรก็ตามเนื่องจากกลุ่มประชากร ที่น้อย ทำให้ในทางการแพทย์ยังไม่มีการออกคำแนะนำเรื่องการทานอาหารคีโต เพื่อช่วยในเรื่อง PCOS
คีโต ช่วยเพิ่มจำนวนสเปิร์ม
หากการ มีลูกยาก อาจจะไม่ได้เกิดจากฝ่ายหญิงเพียงฝ่ายเดียว เนื่องจาก ภาวะน้ำหนักเกินและการทานอาหารที่ไม่มีประโยชน์ โดยเฉพาะพวกอาหารขยะนั้น สามารถส่งผลลบ ต่อจำนวนสเปิร์ม อัตราการการตาย รวมถึงรูปร่างของสเปิร์มได้ด้วย
ข้อควรระวัง 3 เรื่อง ในการทานคีโต หากหวังที่จะตั้งครรภ์
1.อาหารคีโต ค่อนข้างจำกัดการทาน โดยเฉพาะอาหารที่มีโฟเลต (กรดโฟลิก) สูง
เมื่อทานอาหารคีโต สิ่งหนึ่งที่คนจะลดการทานที่มีคาร์บโบไฮเดรต ก็คือ อาหารจำพวกธัญพืช ซึ่งมีกรดโฟลิกที่สูง รวมถึงผักและผลไม้บางประเภท โดยการตั้งครรภ์นั้น ปริมาณกรดโฟลิกเป็นปัจจัยสำคัญในการช่วยเรื่องการพัฒนาการของตัวอ่อน ในเรื่องระบบท่อประสาท
อย่างไรก็ตาม กรดโฟลิก ก็ยังพบในผักที่คีโตทานได้อยู่ เช่น หน่อไม้ฝรั่ง ผักโขม ผักใบเขียวเข้ม บลอคโคลรี่ อโวกาโด ดอกกำหล่ำ หัวกระเจ็ยบ รวมถึงพวกถั่ว (อัลมอนด์) และเมล็ดต่างๆ (เมล็ดทานตะวัน) ด้วย
2.อาหารคีโต ค่อนข้างมักจะมีสารต้านอนุมูลอิสระต่ำ
สารต้านอนุมูลอิสระ หรือ แอนตี้ออกซิแดน (antioxidants) นั้นจะมีมากในพวกธัญพืช และผลไม้ เช่นกัน กับกรดโฟลิก
มีคำแนะนำว่า ปัญหาเรื่อง Oxiditaive Stress นั้นส่งผลต่อภาวะเจริญพันธุ์ ได้ โดยสารต้านอนุมูลอิสระ นี้เองที่ช่วยลด Oxiditaive Stress
อย่างไรก็ตาม สารต้านอนุมูลอิสระ ก็ยังพบในอาหารคีโต เช่น เนื้อสัตว์ ปลา ชาเขียว ถั่วพีแคน ผัก Kale กระหล่ำม่วง ผักโขม รวมถึง ชอกโกแลต และผลไม้คีโต บางชนิด (ควรจำกัดปริมาณด้วย) เช่น บลูเยอรี่ สตรอเบอรื เป็นต้น
3.การทานอาหารคีโต ทำให้ร่างกาย “เครียด”
ความเครียดในทีนี้ไม่ได้ นิยามแค่ว่า เครียดว่าจะกินอะไร แต่ร่างกายเครียด หรือ Body Stress นั้น มักเกิดจากการเปลี่ยนแปลงการทานอาหารแบบทันทีทันใด การที่น้ำหนักลดเร็ว หรือการที่สมดุลฮอรโมนเปลี่ยนแปลง เหล่านี้จะนำไปสู่ภาวะที่ร่างกายเครียดได้ ซึ่ง นี่เป็นหนึ่งในสาเหตุให้การทานคีโตมักมาพร้อมกับอาการผมร่วง
อย่างไรก็ตาม การทานอาหารให้หลากหลาย และการทานเป็นระยะเวลา จะทำให้ร่างกายเริ่มปรับตัวเข้าสู่สภาพแวดล้อมใหม่ได้
สรุป
อาหารคีโต อาจจะช่วยให้ คุณมีลูกได้ คนที่มีลูกยาก ทานอาหารคีโต อาจจะช่วยให้ตั้งครรภ์ได้ง่ายขึ้น ในกรณีที่ปัญหาของการตั้งครรภ์มาจาก ปัจจัยเรื่องฮอร์โมน ปัจจัยเรื่องน้ำหนักเกิน และจากภาวะ PCOS เป็นต้น อย่างไรก็ตามงานวิจัยยังมีไม่มากพอที่จะฟันธงว่า อาหารคีโต จะช่วยเรื่องการมีลูกได้ ทั้งนี้ การทานอาหารคีโตก็ค่อนข้างที่จะปลอดภัยในกรณีของคนที่มีร่างกายปกติ ด้วยเหตุนี้หากคุณลองมาหลายวิธีเพื่อ ช่วยให้มีลูก การทานอาหารคีโตอาจจะเป็นอีกทางเลือกหนึ่งได้เช่นกัน อ่านเพิ่มเติม วิธีเริ่มทานอาหารคีโต
ที่มา
เยี่ยมค่ะ ขอบคุณค่ะ