Stylized illustration of an open, well-stocked refrigerator.

ระหว่าง IF ช่วงอดทานอะไรได้บ้าง : อาหาร เครื่องดื่ม และผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร

ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารและเครื่องดื่มบางอย่างอาจทำให้หลุดจากช่วงอด/ฟาสต์ (Fast) ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับว่ามีส่วนผสมบางอย่าง รวมถึงน้ำตาลหรือไม่

การอดอาหารหรือฟาสติ้ง IF กำลังเป็นที่นิยม

Stylized illustration of an open, well-stocked refrigerator.

อย่างไรก็ตามการอดอาหารไม่สามารถทำได้ตลอดและยากที่คุณจะอดอาหารได้นานๆ  และในระหว่างช่วงพักจากการอดอาหารคุณจะเริ่มกินอีกครั้ง – ซึ่งก็คือการหยุดช่วง หยุดฟาสต์

(เรื่องน่าสนใจในช่วงทศวรรษ 1960s มีชาวสก็อตคนนึง คือคุณ Agostino “Angus” Giuseppe A Barbieri ได้อดอาหารแบบ Long fast คือไม่กินอะไรเลยยกเว้นชา กาแฟ วิตามิน และอยู่ได้เป็นเวลา 382 วัน โดยน้ำหนักลดมากถึง 125 กก.)

โดย อาหารบางชนิด เครื่องดื่ม และผลิตภัณฑ์เสริมอาหารบางชนิดอาจทำให้คุณหลุดจากช่วงอดอาหารโดยไม่ตั้งใจ ในขณะที่บางอย่างไม่ค่อยมีผลกระทบต่อการอด

บทความนี้ครอบคลุมถึงอาหาร เครื่องดื่ม และผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ที่จะส่งผลกระทบน้อยต่อช่วงเวลาอดอาหาร

การอดอาหารแบบช่วงๆ หรือ ฟาสติ้ง IF คืออะไร?

การอดอาหารแบบช่วงๆ เป็นรูปแบบการรับประทานอาหารที่สลับระหว่างช่วงรับประทานอาหารและช่วงไม่รับประทานอาหาร อาจรวมถึงการรับประทานอาหารที่มีแคลอรี่น้อยก็ได้ โดยเน้นหลักที่เวลาที่คุณรับประทานมากกว่าสิ่งที่คุณรับประทาน

แม้ว่าจะกลายเป็นกระแสนิยมในปัจจุบัน แต่การอดอาหารแบบช่วงๆ ก็ไม่ใช่เรื่องใหม่ มนุษย์ได้ปฏิบัติการอดอาหารเป็นช่วงๆ มาตลอดในประวัติศาสตร์ ไม่ว่าจะเป็นเพื่อจุดประสงค์ทางจิตวิญญาณ สุขภาพ หรือความอยู่รอด รวมถึงในศาสนาพุทธ ภิกษุที่เคร่งตามธรรมวินัยก็จะฉันในอาสนะเดียวเป็นวัตร กล่าวคือเมื่อลุกขึ้นจากที่นั่งฉันก็จะหยุดฉัน จนกลายมาเป็นแบบปฏิบัติของภิกษุในการชั้นมื้อเดียว

จุดประสงค์ของการอดอาหารแบบช่วงๆ ไม่จำเป็นต้องเป็นการจำกัดแคลอรีเท่านั้น แต่ยังช่วยให้ร่างกายของคุณสามารถมุ่งเน้นไปที่การบำรุงรักษาและฟื้นฟูสภาพ แทนที่จะเวลาไปกับการย่อยอาหาร

รูปแบบอดอาหารแบบช่วงๆ  ก็เช่น เวลาอดอาหาร 12 ถึง 16 ชั่วโมงเป็นประจำในแต่ละวัน ในขณะที่บางแบบรวมถึงการอดอาหาร 24 หรือ 48 ชั่วโมงหนึ่งหรือสองครั้งต่อสัปดาห์ อาจจะเรียกว่าว่า 16/8 20/4 หรือ 48hr 72hr ก็ได้

เมื่อคุณอดอาหาร ร่างกายของคุณจะเกิดการเปลี่ยนแปลงทางเมตาบอลิกหลายอย่าง หลังจากระยะหนึ่ง การอดอาหารจะทำให้ร่างกายของคุณเข้าสู่สภาวะเคโตซิส ซึ่งเป็นสถานะที่ร่างกายใช้ไขมันเป็นแหล่งพลังงานเมื่อไม่มีคาร์โบไฮเดรตให้ใช้

นอกจากนี้ การอดอาหารยังทำให้ระดับอินซูลินในกระแสเลือดลดลง มันยังส่งเสริมกระบวนการ autophagy ซึ่งเป็นกระบวนการที่ร่างกายของคุณกำจัดเซลล์ที่ไม่จำเป็น ที่เสียหาย หรือที่เป็นอันตรายออกไป

มีหลักฐานว่าการอดอาหารแบบช่วงๆ  สามารถเป็นประโยชน์ต่อการลดน้ำหนัก ลดระดับน้ำตาลในเลือด ปรับสุขภาพหัวใจให้ดีขึ้น ลดอาการอักเสบ และลดความเสี่ยงต่อโรคเรื้อรัง

Variety of healthy foods and ingredients.

อาหารที่สามารถรับประทานได้ในช่วงอดอาหาร

ตามคำนิยาม การอดอาหารหมายถึงการงดรับประทานอาหาร อย่างไรก็ตาม คุณอาจสามารถบริโภคอาหารและเครื่องดื่มบางอย่างได้ในขณะที่ยังคงรักษาประโยชน์จากการอดอาหารไว้

อันนี้อาจจะเป็นการพูดที่ผสมกัน ก็คือ หากการอดหารมีวัตถุประสงค์เพื่อให้ร่างเข้าสู่ภาวะคีโตสิส การทานในลักษณะคีโตก็อาจจะไม่ทำลายการอดอาหารแบบสิ้นเชิง แต่ก็อาจจะมีข้อยกเว้นกรณีที่ทานอาหารที่มีน้ำตาลหรือผักที่มีแป้งสูงในตอนนั้น

บางผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่า หากคุณรักษาปริมาณคาร์โบไฮเดรตให้ต่ำกว่า 50 กรัมต่อวันในช่วงอดอาหาร คุณสามารถคงภาวะคีโตสิสได้

  • น้ำ น้ำเปล่าหรือน้ำโซดา ที่ไม่มีแคลอรี่ และอีกทั้งยังช่วยให้คุณอยู่ในสภาพ hydrated ระหว่างการอดอาหาร
  • กาแฟและชา ที่ไม่มีการใส่น้ำตาล นม หรือครีม อย่างไรก็ตามบางคนพบว่าการเติมนมหรือไขมันเล็กน้อยสามารถช่วยระงับความหิวได้ แต่ก็ไม่ควรใส่ในปริมาณมาก
  • Apple Cider Vinegar (ACV) เจือจาง บางคนพบว่าการดื่ม ACV ปริมาณ 1-2 ช้อนชา (5-10 มล.) ผสมน้ำสามารถช่วยให้พวกเขาอยู่ใน hydrated และป้องกันความอยากอาหารระหว่างการอดอาหารได้
  • ไขมันที่ดีต่อสุขภาพ บางคนดื่มกาแฟผสมน้ำมัน MCT เนยเหลว น้ำมันมะพร้าว หรือเนยในช่วงอดอาหาร (Bulletproof coffee) อย่างไรก็ตามไขมันจะทำให้การอดอาหารหยุดลง แต่จะไม่ทำให้หลุดออกจากภาวะคีโตซิสและช่วยให้อิ่มระหว่างมื้ออาหารได้นานขึ้น
  • น้ำซุปกระดูก แหล่งอุดมด้วยสารอาหารชนิดนี้สามารถช่วยเติมเกลือแร่ที่สูญเสียไปในช่วงที่ดื่มแต่น้ำเป็นเวลานาน

จำไว้ว่าอาหารและเครื่องดื่มที่มีแคลอรี่ – เช่น น้ำซุปกระดูกและไขมันที่ดี ที่ระบุข้างต้น – จะทำให้การอดอาหารหยุดลงได้ทางเทคนิค แต่ถ้าเป้าประสงค์คือการให้ร่างคุณอยู่ในภาวะคีโตสิสได้นานขึ้น สิ่งเหล่านี้จะเป็นสิ่งที่ทำให้การอยู่ในคีโตง่ายขึ้น

นอกจากนี้การบริโภคอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรตต่ำ ไขมันสูง และโปรตีนปานกลาง ในปริมาณเล็กน้อย ก็จะไม่ทำให้ร่างกายของคุณออกจากสภาวะคีโตสิส เนื่องจากร่างกายสามารถที่จะดึงคาร์โบไฮเดรตเหล่านี้ไปใช้หมดได้อย่างรวดเร็วในไม่กี่ชั่วโมง

Infographic of beverages permitted during intermittent fasting.

ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารส่งผลกระทบต่อการอดอาหารอย่างไร

การขาดสารอาหารในขณะอดอาหารนั้นเป็นสิ่งที่ต้องพึงระวัง แต่ก็ขึ้นอยู่กับระดับความเข้มงวดของการอดอาหารและระยะเวลาที่ทำ หากทำในระยะสั้นๆ เช่น การอดอาหารแบบช่วงๆ  แบบ 16/8 ก็จะไม่มีปัญหากับสิ่งเหล่านี้

บางคนเลือกที่จะทานผลิตภัณฑ์เสริมอาหารในขณะอดอาหาร เพื่อให้แน่ใจว่าได้รับวิตามินและแร่ธาตุเพียงพอ การอดอาหารบ่อยเกินไปอาจนำไปสู่ภาวะขาดสารอาหารได้ หากคุณขาดวิตามินและแร่ธาตุ

หากคุณทานผลิตภัณฑ์เสริมอาหารในช่วงอดอาหาร คุณควรทราบว่าผลิตภัณฑ์เสริมอาหารชนิดใดที่อาจทำให้การอดอาหารของสิ้นสุดลง ซึ่งจะช่วยให้คุณตัดสินใจได้ว่าควรทานผลิตภัณฑ์เสริมอาหารร่วมกับมื้ออาหารหรือในช่วงการอดอาหารแทน

ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารเหล่านี้มีแนวโน้มจะทำให้การอดอาหารหยุดลง

  • วิตามินรวมแบบเยลลี่ ผลิตภัณฑ์เหล่านี้มักมีน้ำตาล โปรตีน และบางครั้งมีไขมันปริมาณเล็กน้อย ซึ่งอาจทำให้การอดอาหารของคุณหยุดลง
  • กรดอะมิโนแขนงสาขา (BCAA) จะกระตุ้นการตอบสนองต่ออินซูลินซึ่งตรงกันข้ามกับ autophagy
  • โปรตีนผง โปรตีนผงให้พลังงาน และกระตุ้นการตอบสนองต่ออินซูลิน บอกร่างกายว่าคุณไม่ได้อดอาหาร
  • ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมบางอย่าง เช่น มอลโทเดกซ์ตริน เพคติน น้ำตาลอ้อย หรือน้ำผลไม้เข้มข้นเป็นส่วนผสม จะมีน้ำตาลและพลังงาน ซึ่งอาจทำให้การอดอาหารของคุณหยุดลง

ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่ไม่น่าจะทำให้การอดอาหารหยุดลง

  • วิตามินรวม ยี่ห้อที่ไม่มีน้ำตาลหรือส่วนผสมเติมแต่งจะมีแคลอรีน้อยมากหรือไม่มีเลย
  • น้ำมันปลาหรือน้ำมันสาหร่าย ในปริมาณปกติแล้ว ผลิตภัณฑ์เหล่านี้มีแคลอรีน้อยและไม่มีคาร์โบไฮเดรตที่ย่อยได้
  • เกลือแร่และวิตามิน เช่น โพแทสเซียม วิตามิน D หรือวิตามิน B (แต่วิตามินที่ละลายในไขมัน เช่น A D E และ K จะดูดซึมได้ดีกว่าเมื่อทานพร้อมอาหาร)
  • เครแอทีน (Creatine) เป็นสารที่ไม่มีแคลอรีและไม่ส่งผลต่อการตอบสนองอินซูลิน
  • คอลลาเจนบริสุทธิ์ อาจทำให้การเกิด autophagy ด้อยลงเล็กน้อย แต่ไม่ส่งผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญต่อการเผาผลาญไขมันหรือ คีโตสิสในระหว่างการอดอาหาร
  • สารพรีไบโอติกและโพรไบโอติก โดยทั่วไปแล้วไม่มีแคลอรีหรือคาร์โบไฮเดรตที่ย่อยได้

ที่มา What Breaks a Fast? Foods, Drinks, and Supplements

10 สาเหตุที่ทำให้คุณหลุดคีโต

เพราะการทานที่จำกัด และมีกฏระเบียบบางข้อ ทำให้ไม่ใช่ว่าทุกคนจะสามารถคีโตได้ตามเป้าหมาย มาดู 10 สาเหตุที่ทำให้คุณหลุดคีโต โดยจะเรียงจากสิ่งที่พบบ่อยสุด

ทำไมทานอาหารคีโตแล้วท้องเสีย

แม้คีโตจะช่วยลดน้ำหนัก แต่มันก็มีผลข้างเคียง เช่น ไข้คีโต ฮอร์โมนแปรปรวน ผลข้างเคียงที่เกี่ยวกับลำไส้ใหญ่และระบบย่อยอาหาร ไม่ว่าจะเป็ฃท้องเสีย ท้องผูก

โปรตีน กับอาหารคีโต ทานอย่างไรถึงพอดี

ระหว่างทานอาหารคีโต ต้องทานโปรตีน ปริมาณเท่าไรถึงจะพอดี ถ้าทานโปรตีนไม่พอ อาจจะเกิดผลข้างเคียงระหว่างทานคีโต ได้ ทั้งผมร่วง น้ำหนักลดช้า กล้ามหาย

สารให้ความหวานในอาหารคีโต ดีสุดและแย่สุด ตอนที่ 2

น้ำตาลทรายขาว น้ำตาลทรายแดง น้ำไซรัปเมเปิ้ล น้ำตาลมะพร้าว น้ำตาลจากอินทผาลัม (น้ำตาลอ้อย) สิ่งเหล่านี้มีค่า GI ที่ 100 เพราะสารเหล่านี้มาจากน้ำตาลทั้งสิ้น

สารให้ความหวานในอาหารคีโต ดีสุดและแย่สุด ตอนที่ 1

น้ำตาลคีโต แบบไหนที่คีโตทานได้ เราจะมาเจาะลึกน้ำตาลเทียมคีโตแต่ละประเภทกัน ข้อมูลส่วนใหญ่มาจากต่างประเทศ เพราะฉะนั้นชื่อยี่ห้ออาจจะยังไม่ตรงกับของไทย

แจก ฟรี หนังสือคีโต

Free E BOOK KETOGENIC 101 แจกฟรี ไฟล์ หนังสือ คีโตเจนิค 101 หนังสือคีโตมือใหม่กินอะไรดี สำหรับคนที่ อยากเริ่มทานอาหารคีโต

ปัจจัยในการลดน้ำหนัก

ปัจจัยอะไรที่ส่งผลต่อการลดน้ำหนักระหว่างทาน อาหารคีโต

ทำไมทานอาหารคีโตแล้วน้ำหนักลดช้า บางคนน้ำหนักลดเร็ว หรือหนักสุด น้ำหนักไม่ลดเลย บทความนี้จะเล่าเรื่องอิงจากประสบการณ์จริงของผม มาเรียนรู้ 6 ปัจจัย

10 สัญญาณที่บ่งบอกว่าคุณอยู่ในภาวะคีโตสิส

อาการอะไร ท้องเสีย หมดแรง กลิ่นปากเหม็น นอนไม่ค่อยหลับ เหนื่อยง่าย ไม่ค่อยหิว อิ่มง่าย อาการเหล่านี้คือ 1 ในอาการว่าคุณเริ่มเข้าคีโตสิส หรือจะใช้แผ่นคีโตก็ได้

คีโตสิส

การเข้าสู่ภาวะคีโตสิส

ทำอย่างไรถึงจะเข้าคีโตสิส ไม่ทานอาหารคีโต เข้าคีโตสิสได้หรือไม่ แล้วเมื่อเข้าคีโตสิสแล้ว เราจะบอกได้อย่างไว่าเราอยู่ในคีโตแล้ว